Mối quan hệ giữa bánh xe và ray

Bánh xe và ray ở trong ngành cơ khí cầu trục thì có những mối liên quan nào? Bạn có biết chiếc xe con được sử dụng trong các xưởng nhà máy cơ khí để làm gì không? Vận chuyển các thiết bị cơ khí?

Trước hết hãy khái quát về 2 loại thiết bị này:

Bánh xe giống với nhiều loại bánh xe thông thường nhưng bánh xe được chế tạo hoàn toàn bằng sắt thép và vật liệu để chế tạo ra những chiếc bánh xe là loại thép đúc, thép rèn hoặc thép cán. Trong một vài trường hợp không yêu cầu cao thì có thể dùng gang xám. Yêu cầu độ cứng bề mặt của bánh xe phải cao để chống mài mòn: HB = 300 – 400 (Lưu ý rằng độ cứng bề mặt bánh xe phải nhỏ hơn bề mặt ray).

Số lượng trên mỗi gối tựa có thể là 1,2,3 hoặc 4 chiếc bánh. Trong trường hợp số lượng bánh xe trên mỗi gối tựa lớn hơn 1 người ta phải dùng cầu cân bằng để đảm bảo phân bố đều tải cho các bánh xe.

Theo điều kiện truyền chuyển động phân biệt bánh xe chủ động và bánh xe dẫn động. Số bánh xe chủ động có thể là 25%, 50% hoặc 100% tổng số bánh xe.

>>>Xem thêm: Bánh xe cầu trục: Bảng giá, phân loại và thông số kỹ thuật

– Trường hợp đặt bánh xe trên trục tâm: Ổ trục được bố trí ngay trong lòng bánh xe nên kết cấu cụm bánh xe gọn nhưng lắp ráp điều chỉnh phức tạp.

– Trường hợp đặt trên trục truyền, kết cấu tuy có cồng kềnh hơn song bù lại điều đó thì dễ dàng hơn trong việc lắp đặt, kiểm tra và sửa chữa nên được sử dụng phổ biến hơn máy trục.

Ổ lăn dùng cho bánh xe là ổ lồng cầu hai dãy để đảm bảo tính tự lựa của trục.

Tùy vào từng loại máy thì công dụng và đặc điểm làm việc mà bánh xe có thể có dạng trụ, côn, trống. Các loại bánh xe có thể có gờ ở cả hai bên, một bên hoặc không có.

Chiều rộng của mặt lăn bánh xe có hai thành bên phải mặt ray từ 15 đến 20 mm đối với trường hợp palăng thì từ 30 – 40 mm với bánh xe cần trục.

Ray dùng trong máy trục có thể là ray đường sắt hoặc ray chuyên dùng cho máy trục. Có thể dùng thép cán vuông hoặc chữ nhật có nhiệt luyện. Trong trường hợp thiết bị máy trục treo thì dùng ngay cánh dưới của dầm I để là đường ray của bánh xe.

Bánh xe và xe con được sử dụng khá rộng rãi trong công nghiệp cơ khí chế tạo và sản xuất. Ngoài ra 2 thiết bị này còn được dùng cho cầu trục và cổng trục.